آشنایی با ساز نی انبان
آشنایی با ساز نی انبان
نی انبان سازی هوا صداست با لوله‌های صوتی مضاعف (دوتایی). نام دیگرش نی همبونه یا همبونه است. در نواحی جنوبی ایران مانند بوشهر، خوزستان، هرمزگان و مناطقی از جنوب کرمان متداول است. در این مطلب بیشتر با این ساز آشنا خواهید شد.
ساز نی انبان یکی از ساز‌های موسیقی نواحی ایران است که شاید در مراسم‌های سنتی نواختن آن را دیده باشید. آلات موسیقی نواحی ایران با توجه به نحوه نواختن‌شان به ۴ دسته زیر تقسیم می‌شوند:
۱. زه صدا‌ها (کوردوفون‌ها) – ساز‌های زهی
۲. پوست صدا‌ها (ممبرانوفون‌ها) – ساز‌های کوبه‌ای و ضربه‌ای دارای پوست
۳. خودصدا‌ها (ایدیوفون‌ها) – ساز‌های کوبه‌ای، ضربه‌ای و سایشی بدون پوست
۴. هوا صدا‌ها (آیروفون‌ها) – ساز‌های بادی
نی انبان جزء ساز‌های هوا صدا یا همان ساز‌های بادی قرار می‌گیرد که در ادامه به معرفی بیشتر آن می‌پردازیم.
معرفی ساز نی انبان
ویژگی‌های ظاهری و اجزای تشکیل دهنده‌ی نی انبان
۱. دسته: دسته‌ی نی انبان علاف چوبی ناودانی شکلی است که داخل آن دو عدد نی زبانه دار قرار دارد و نی‌ها با موم در داخل دسته ثابت می‌شوند. روی هر نی شش سوراخ صوتی در قسمت جلو ایجاد شده اند و بر سر هر کدام از نی‌ها، زبانه‌ای یک لایه قرار گرفته است.
۲. انبان: انبان یک مشک یا پوست دباغی شده‌ی بز یا گوسفند است که به عنوان مخزن ذخیره‌ی هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد. پوست تقریبا یکپارچه است و قسمت گردن آن از داخل کور می‌شود. یک دهانی (محل دمیدن) در محل سوراخ یکی از دست‌ها و دسته‌ی نی انبان در محل سوراخ دست دیگر نصب شده اند. قسمت پایینی پوست در یک نقطه جمع و از داخل بسته می‌شود؛ بنابراین مخزن اماده شده، یک مجرای ورود و یک مجرای خروج هوا دارد. در مجرای ورود هوا دهانی نصب می‌شود و در مجرای خروج هوا دسته‌ی نی انبان را طوری نصب می‌کنند که زبانه‌ها در داخل نی انبان قرار گیرد.
۳. دهانی : شیئی قرقره مانند و محل دمیدن در مخزن نی انبان است.
جنس و مواد به کار رفته در ساختمان نی انبان
نی‌ها: از جنس نی
زبانه ها: از جنس نی
انبان: از جنس پوست بز یا گوسفند
دهانی: از جنس پلاستیک یا چوب
تکنیک اجرای نی انبان
موارد و نوع استفاده‌ی نی انبان
ساز‌های همراهی کننده‌ی نی انبان
در پایان قطعه‌ای شاد با ساز نی انبان را باهم گوش می‌دهیم.
دیدگاهتان را بنویسید