سوزن دوزی
سوزن دوزی
یکی از مهم ترین عواملی که باعث می شود به خیاطی به چشم یک هنر کاربردی نگاه کنیم این است که خیاطان حرفه ای علاوه بر دغدغه دوخت یک لباس ساده برای گذران زندگی روزمره، به زیبایی آن هم فکر می کنند. این موضوع تا آنجا اهمیت دارد که در هر بخش از دنیا، لباس هایی با تزئینات و دوخت های منحصر به فرد ایجاد شده و به عبارتی دیگر بخشی از هویت آن منطقه به حساب می آید. سوزن دوزی یکی از هنرهایی است که با آن می توان یک پارچه ساده را به یک اثر هنری دستساز و تماشایی تبدیل کرد.
سوزن دوزی چیست؟
سوزن دوزی را می توان پرچمدار هنرهای دستی معرفی کرد. این هنر قدمت طولانی دارد و حتی این روزها هم اهمیت خود را از دست نداده است. در هنر سوزن دوزی، هنرمند طرح خود را با استفاده از یک رنگ ساده و ملایم روی پارچه رسم می کند. این طرح می تواند بسته به سلیقه هنرمند تغییر کند. البته معمولا برای این هنر از طرح های ساده ای استفاده می کنند.
پس از رسم شکل با کمک نخ های رنگی، بخیه هایی روی طرح می دوزند. در نهایت یک طرح دوخته شده رنگی پیش روی شما قرار می گیرد که می توانید از آن استفاده های متفاوتی داشته باشید. البته یادگیری این هنر به ترفندهای خاصی نیاز دارد.
سوزن دوزی بلوچ و یا بلوچ دوزی
هنر سوزن دوزی مجموعه ای از چند هنر دوخت و دوز بوده و به نوعی کلکسیونی از انواع سوزن دوزی های ایرانی به شمار می آید.
سوزن دوزی بلوچ را باید در زمره یکی از اصیل ترین و جذاب ترین صنایع دستی کشور به حساب آورد. این صنعت که در آن ذوق و ابتکار زنان سوزن دوز به صورت طرح های سنتی محلی که تبیین گر خصوصیات و ویژگی های هر منطقه است، خلاصه می شود و امروزه در بین صنایع هنری و سنتی کشور مرتبه و مقام بسیار والایی دارد.
سوزن دوزی بازتاب ذوق، خلاقیت ذهنی و توان جسمی زنان بلوچ است و قدمتی به بلندای تاریخ بلوچستان دارد که از این جهت به آن «بلوچی دوزی» هم می گویند.
نخ های استفاده شده در هنر سوزن دوزی دارای طیف متفاوتی از رنگ های گرم و سرد بوده که به علت زیباتر شدن اثر هنری از رنگ های تیره در طیف قرمز، مشکی، قهوه ای، یشمی و سورمه ای استفاده می گردد. پارچه های مورد استفاده در سوزن دوزی، پارچه های نخی ساده و یا گونی یا تارشمار است. پارچه های نخی در دوخت و دوز لباس های محلی این استان و پارچه های تار شمار در تهیه آثار زینتی مثل کوسن، رومیزی و روبالشی مورد استفاده قرار می گیرد.
برای سوزن دوزی چه ابزاری لازم است؟
برای سوزن دوزی ابتدا باید یک پارچه مناسب انتخاب کنید. بهترین پارچه برای سوزن دوزی پارچه کتان، ابریشمی و زربافت است. برای شروع کار نخ ابریشمی، سوزن شارپ کوتاه و بلند و لوازمی مانند انگشتانه و قیچی را فراموش نکنید.
انواع نقوش سوزن دوزی
نقوش انسانی: از این نقوش در هنر سوزن دوزی کمتر استفاده می‌شود و نقش انسانی بر روی قالیچه‌ها کاربرد بیشتری دارد.
نقوش حیوانی: این نقش‌ها برگرفته از انواع حیوانات است که ممکن است در اطراف و خود منطقه وجود داشته باشد و یا نقش حیواناتی که برگرفته از ذهنیات فرد باشد و به خاطر زیبایی از آن استفاده می‌کند که یکی از نقش های محبوب در هنر سوزن دوزی است.
نقوش گیاهی: عدم وجود گل در بلوچستان ذهن سوزن دوز را بر آن داشته تا به نقش آفرینی آن بپردازد و با کنار هم قرار دادن چند مربع، لوزی، مثلث یا مستطیل انواع گل و نقش ها در هنر سوزن دوزی را می آفرینند.
نقوش هندسی: نقوش هندسی نیز بیشترین کاربرد را نه تنها در سوزن دوزی بلکه در انواع فعالیت‌ها مانند سفال، زرگری و غیره دارد.
دیدگاهتان را بنویسید