رزین چیست؟

رزین ترکیبی است طبیعی یا مصنوعی که در صنعت، معماری داخلی و هنرهای تجسمی کاربرد فراوان دارد. رزین به واسطه ماده هاردنر (سفت کننده) خودش را گرفته و سخت می شود. از آنجا که رزین در آب حل نمی شود به عنوان یک ماده ضد آب کننده در زمینه های مختلف کاربرد دارد. حلال رزین الکل و استون است.رزین های آپوکسی در جهان به عنوان رزین های مناسب برای کارهای هنری و دست ساخت دسته بندی شده اند، چرا که عوارض سمی بسیار کمتری داشته و در اتاق کارهایی با تهویه مناسب به راحتی می توان از آنها استفاده کرد. از رزین های آپوکسی برای ساخت زیورآلات مصنوعی استفاده می شود. رزین های اپوکسی برای سفت شدن به کوره (پخته شدن) نیاز ندارند، بلکه در مجاورت هوا با مرور زمان سفت می شود.

رزین اپوکسی از دو ماده تشکیل شده است؛ رزین و هاردنر یا همان سخت کننده. این دو بخش باید با نسبت دقیقی، که توسط تولید کننده مشخص می شود، مخلوط شوند. رزین را همیشه با دقت زیاد استفاده کنید و به توصیه های ایمنی و نکات بهداشتی ارائه شده توسط کارخانه های تولیدی توجه کنید. دقت داشته باشید بعد از اینکه رزین اپوکسی روی یک سطح ریخته و خشک شود، سطحی شفاف، شیشه ای و صیقلی روی کار ایجاد می شود.

انواع رزین را بشناسید و بدانید در چه جاهایی کاربرد دارد؟

1- رزین اپوکسی:

رزین اپوکسی موادی دو جزئی متشکل از رزین اپوکسی وهاردنر (سخت شونده) می باشد. رزین های اپوکسی کارایی های بالایی دارد که بطور گسترده در تقویت، ترمیم و مقاوم سازی انواع سازه ها به خصوص در تولید محصولات کامپوزیتی مورد استفاده قرار می گیرد.

هم چنین از آن در ساخت قالب های مستحکم استفاده می شود. این مواد دارای مقاومت بالا و خاصیت چسبندگی بسیار زیادی می باشد. رزین اپوکسی عایق الکتریکی بالایی می باشد در صورتی که این ماده در تولید انواع قطعات الکتریکی مانند ژنراتورها در صنعت برق بطور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در هوافضا و هواپیما سازی برای اتصال قطعات داخلی و خارجی به یک دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.

2- رزین‌ پلی‌استر

رزین‌های پلی استر غیر اشباع بطور گسترده در سراسر دنیا استفاده می شوند. زنجیر اصلی پلیمری این رزین دارای اتصالات استری می‌باشد که از واکنش تراکمی یک ترکیب الکلی چند عاملی و یک اسید چند عاملی مانند گلیکول و اسید فوماریک تهیه می‌شود. بنابراین با طراحی فرمول و کنترل اسیدهای اشباع و غیر اشباع، کاتالیست ها، دما و زمان واکنش، مجموعه کاملی از رزین‌ها را می‌توان تولید نمود که برای کاربردهای مختلف مناسب باشند.

پلی استر غیر اشباع با استایرن مخلوط می‌شود و می‌تواند از طریق پیوندهای دوگانه موجود در هر دو جزء، شبکه‌ای شود. معمولا رزین به هنگام مصرف با استایرن مخلوط بوده و برای رسیدن به خواص مختلف دارای اجزای ذیل می‌تواند باشد:

– سیستم پخت؛ به منظور شروع و تسریع واکنش شبکه ای شدن، در دمای محیط یا دمای بالا
– عوامل کنترل جریان پذیری؛ به منظور کنترل جریان رزین و جلوگیری از شُرّه کردن رزین در لایه گذاری سطوح عمودی و ریخته گری رزین
– جاذب uv به منظور افزایش مقاومت در برابر نور خورشید
– فیلر به منظور کاهش جمع شدگی و قیمت و ایجاد خواصی چون مقاومت شعله و آتش
– پیگمنت؛ به منظور رنگ دادن به قطعه و زیبایی آن.

3- رزین وینیل استر:

رزین وینیل استر رزینی ترموست،حاصل از واکنش رزین اپوکسی با اسیدهای کربوکسیلیک غیر اشباع اتیلنی میباشد که دارای خواص مکانیکی و شیمیایی بسیار مناسب و مقاومت بسیار خوب در برابر خوردگی و هیدرولیز است.دقت بفرمایید هنگامی که انعطاف پذیری لایه نازک رنگ در اولویت باشد از رزین وینیل استفاده می کنند.

4-رزین آلکیدی:

بیشتر رنگ‌های روغنی موجود در بازار دارای رزین آلکیدی است.همچنین آلکید را می توانید با رزین اکلریک مخلوط و استفاده کنید.رزین آلکیدی روغنی یک لایه مقاوم و با دوام بر روی سطح ایجاد و چوب را در برابر آب و رطوبت محافظت میکند پس نتیجه میگیریم که این نوع رنگ برای سازه های چوبی که در معرض رطوبت و آب هستند استفاده میشود اما توجه داشته باشید این نوع رنگ‌ها به علت نداشتن خصلت هواپذیری ممکن است چوب خیس باشد و هنگامی که چوب خشک می شود و رطوبت از دست می دهد رنگ تاول می زند.از این نوع رزین ها برای بازسازی چوبهای قدیمی که رنگ شده‌اند استفاده میشود.

5-رزین اکریلیک:

یکی از رایج ترین رزین‌های مورد استفاده در رنگ‌های محلول در آب رزین اکریلیک می باشد.این نوع رزین یک لایه نازک و ضد آب بر روی چوب به وجود می آورد.نوع دیگری از رزین اکریلیک به نام رنگ لاتکس دارای دو ویژگی هستند که آن را موادی بسیار مناسب برای چوب کرده است.بسیار جالب است بدانید لایه نازکی که این رزین تشکیل می دهد مانع نفوذ آب و رطوبت می شود اما هنگامی که بخواهید با دستگاه بخارشور سطح را تمیز کنید مقاومت زیادی ندارد.رزین اکریلیک به دو گروه مجزا با نام ترموست و ترموپلاست تقسیم بندی میشود.رزین اکریلیک ترموست براقیت و حفظ براقیت خوبی نسبت به ترموپلاست دارد و در محلول قابل اسپری از درصد جامد خوبی برخوردار هستند و مقاومت شیمیای بیشتری از ترموپلاست دارند و رزین اکریلیک ترموپلاست فاقد هر گونه گروه فعال بوده و به علاوه دارای وزن ملکولی نسبتا زیاد میباشد.رزین اکریلیک بسیار الاستیک می باشد به گونه ای که بدون ایجاد ترک در لایه نازک رزین امکان همشکیدگی و واکشیدگی چوب وجود دارد.

شروع کار با رزین رنگی

آشنایی شما با رنگ های مورد استفاده در رزین و نحوه رنگی کردن رزین برای کارهای رنگین می باشد که بسیار به کار شما در آینده خواهد خورد. در ابتدا این امر باید بگوییم رنگ ها بر دو نوع هستند رنگ های با پایه تینر و رنگ های با پایه آب . رنگ های با پایه آب با رزین مخلوط نمی شوند و رنگ های با پایه تینر با آن واکنش می دهند.

انواع رنگ های رزین

رنگ های خمیری :

رنگ خمیری برای ایجاد بافت از آن ها استفاده میشود. نمایی مات دارند و اکثرا دارای رنگ بندی محدود هستند . برای تکنیک مشهور ساحل و دریا در نقاشی آبستره از این رنگ ها استفاده میشود. مقدار کمی از این رنگ ها برای رنگ دادن به رزین کافی هستند. موقع استفاده از ترانسفر درون کارهای رزین بهتر است سطح زیری کار با رنگ سفید خمیری رنگ آمیزی شود تا ترانسفر نمای بهتری داشته باشد. بعد از قرار دادن ترانسفر روی سطح کار رزین خام و بی رنگ ریخته شود. یکی از مشکلاتی که برای اکثریت موقع کار با گل خشک درون کارهای رزین پیش می آید این است که به محض برخورد رزین با آن گل خشک حالت بی رنگ و خیس پیدا میکند. برای حل این مشکل بهتر است ابتدا گل خشک با استفاده از رنگ های خمیری رنگ آمیزی شود و سپس درون رزین مورد استفاده قرار گیرد. اما انواع رنگی که می توان با رزین مخلوط کرد شامل موارد زیر می باشد و هریک از آنها مناسب تکنیک های خاصی می باشد که برای شما بیان کردیم.

رنگ های جوهری یا ترنسپرنت :

نمایی شفاف دارند و نور از آنها عبور میکند. برای کارهای زیورآلات میتوان از این رنگ ها استفاده کرد رنگ های پودری صدفی هم دسته ی دیگری از رنگ های مورد استفاده هستند. این رنگ ها حالت درخشان و براق و شفافی دارند.

رنگ های میکروبی:

دسته ی آخر هم رنگ های میکروبی هستند که برای تکنیک های خاصی استفاده میشوند. موقع استفاده از این رنگ ها روی همه ی رنگ ها از نوع سفید آنها استفاده میشود. رنگ سفید به علت سنگینی بیشتر باعث میشود که رنگ ها دیگر درون کار نفوذ کنند و حالت مورد نظر برای تکنیک میکروبی را به ما بدهند.

رنگ ویترای:

از رنگ های ویترای هم به دلیل اینکه پایه تینر هستند میتوان در ترکیب با رزین استفاده کرد. اما نکته ای که باید به آن دقت داشت این است که برای تهیه حجم های کم از این رنگ ها استفاده شود زیرا واکنش شیمیایی این رنگ ها با رزین به شدت گرما زا است.

رنگ اکرلیک:

رنگ های اکرلیک را نیز با اینکه بر پایه ی آب هستند میتوان در ترکیب با آن استفاده کرد. اما نکته ای که وجود دارد این است که برخلاف سایر رنگ ها این رنگ را باید ابتدا با رزین مخلوط کرد و سپس هاردنر را اضافه کرد. در صورتی که رنگ های اکریلیک پس از مخلوط شدن رزین و هاردنر به ترکیب اضافه شود در انتهای کار ته نشین میشود.