معرفی ابزار و وسایل شمع سازی

برای این که بتوانیم این شمع سازی رو یادبگیریم باید قبل از آن بدانیم چه وسایلی برای شروع کار لازم داریم ، ابزار و وسایل آن عبارتند از :  موم ، پارافین ، چسب موم ، خمیر بتونه ، قاشق (همزن دستی) ،اسانس شمع ، ظرف مخصوص ، اسید استیرین (اسید استئاریک) ، دماسنج مخصوص شمع سازی ، سینی فر ، کاغذ روغنی (مومی) ، سوزن فیتیله (قلاب) ، قالب  ، تیغ موکت بری (چاقو تیز )، نگهدارنده های فیتیله ، رنگ های مخصوص شمع سازی ، چسب کاغذی ، براکس ،اسپری سیلیکون ،قیچی مخصوص برش فیتیله ، وسایل تزیینی

موم:

یکی از مهم‌ترین مواد در شمع‌سازی موم می‌باشد.. یک ماده جامد قابل اشتعال و حاوی کربن است که وقتی در دمای اتاق گرم می‌شود به شکل مایع تبدیل می‌شود. موم انواع مختلفی دارد که به شرح آنها می پردازیم:

موم پارافین :

موم پارافین که به آن موم معدنی نیز گفته می‌شود  در شمع‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد ، این موم بی‌رنگ و بی‌بو با محصولی از روغن خالص می‌باشد. پارافین به‌طور متداول به‌صورت دانه‌های ریز و یا فشرده و تکه‌ای در بازار به فروش می‌رسد و آن در درجه حرارت بین 47 الی 71 درجه سانتی‌گراد (104 الی 160 درجه فارنهایت) ذوب می‌شود.

موم عسل:

این موم یک محصول کاملا طبیعی می‌باشد و می‌توانید آن را در نوع طبیعی آن قهوه‌ای یا سفید شده‌ی آن را خریداری کنید. این موم گران‌قیمت می‌باشد اما عطر خوبی دارد. این موم را به‌صورت متداول با موم‌های دیگر برای اضافه کردن مدت زمان سوخت ترکیب می‌کنند. اگر بیشتر از 10 درصد از موم عسل برای شمع‌هایی که در قالب می‌سازید استفاده شود شما نیاز خواهید داشت که اول قالب را چرب کنید زیرا آن کیفیت چسبندگی را دارد.

موم سویا :

یک موم گیاهی است که از روغن دانه سویا گرفته می‌شود. برای اینکه روغن سویا تهیه شود، دانه‌های سویایی که برداشت شده است را تمیز می‌کنند، سپس پوست آن را جداسازی می‌کنند و آن را به صورت رول در می‌آورند. سپس در ادامه روغن سویا از این پوسته‌ها استخراج می‌شود و هیدروژنه می‌گردد. در این فرآیند اسیدهای چرب اشباع نشده‌ای که در روغن وجود دارند، اشباع می‌شوند.

پس از انجام این کار نقطه ذوب روغن سویا تغییر می‌کند و باعث می‌شود که روغن در دمای اتاق حالت جامد به خود بگیرد. در این حالت روغن سویای جامد شده برای ساخت شمع بسیار ایده آل است و کاربرد فراوانی دارد اما باید این موضوع را مد نظر گرفت که معمولا موم سویا به تنهایی برای تهیه یک موم، کارآمد مناسب نیست و باید با موم‌های دیگر ترکیب شود.

موم نارگیل :

برگرفته از روغن نارگیل با خلوص صد درصد و رایحه نارگیل مناسب برای انواع شمع و با کاربری مانند پارافین معمولی شمع سازی میتوان آن را در تکه های دلخواه درون ظرف فلزی قرار داد و بر روی شعله مستقیم قرار داد و در دمای مناسب درون قالب ریخت.

موم ژل:

این “ژل” اصلا موم نیست، بلکه ترکیبی از روغن و رزین است. با این وجود، فتیله ها، رنگ‌ها و عطرها را به خوبی موم پارافین استاندارد شما نگه می‌دارد. با این حال، از مشکلات مشابه موم سویا مانند عدم توانایی آن در استفاده برای شمع‌های ستونی به دلیل انعطاف زیاد برخوردار است.حتی پس از رنگ کردن، موم ژل خاصیت شفافیت خود را حفظ می‌کند. همین امر باعث می‌شود که شما بتوانید شمع‌های ژلی جذاب و زیبایی را درست کنید. همچنین می‌توان از این خاصیت برای شبیه‌سازی یخ، آب و سایر مایعات برای اهداف مختلف استفاده کرد.قیمت این ژل خیلی گران نیست اما کار کردن با آن کار راحتی نبوده و نیاز به تمرین دارد تا بتوانید شمع موردنظر خود را به خوبی بسازید.

پارافین:

این ماده شیمیایی است و در بازار به صورت مایع که سفید و شفاف است و جامد یا ژلی به صورت تخته ای است . نوع خوراکی در درمان بسیاری از بیماری ها مانند عکس برداری از داخل بدن استفاده می شود  و نوع صنعتی به جای روانکارها و گرید بهداشتی آن در صنایع بهداشتی در تولید انواع کرم و ضدآفتاب مورد استفاده قرار می گیرد .پارافین انواع مختلفی دارد به آنها می پردازیم :

پارافین کریستال:

نوعی از پارافین در بازار است که بسیار شفاف است،این نوع پارافین از استحکام خیلی بالایی برخوردار است به گونه ای که اگه با انگشت به آن فشار بیاوریم اصلا به داخل فرو نمی رود ، این پارافین با درصد چربی ۵٪ در بازار موجود است ، از نظر قیمت از پارافین های جامد دیگر گران تر است،از این نوع پارافین بیشتر برای ساخت شمع هایی که می خوایم تزئینات داخلی آن ها دیده شود استفاده می کنیم.

پارافین جامد ۱٪:

این نوع پارافین هم استحکام بالایی دارد ، رنگ آن کاملا سفید است،قیمت آن از پارافین کریستال ارزان تر است ، از این نوع پارافین بیشتر برای ساخت شمع های استوانه ای و قالبی استفاده می شود.

پارافین جامد ۳تا۵٪:

این نوع پارافین همونطور که از اسمش هم مشخص است درصد چربی بالایی دارد،رنگ آن به زردی میزند،اگر با انگشت کمی به آن فشار بیاوریم به داخل فرو میرود،شمعی که با آن درست میکنیم از استحکام خیلی بالایی برخوردار نیست،ساعت سوخت پایینی دارد و خیلی زود تمام میشود،این نوع از پارافین ها بوی نفت زیادی میدهند.از نظر قیمت قیمتشان ارزان تر از باقی پارافین هاست.

پارافین ژله ای:

شفاف ترین و گران ترین پارافین موجود در بازار است،پارافین ژله ای بیشتر جنبه تزئینی دارد،پارافین. ژله خیلی دیر ذوب می شود ولی خیلی زود میبندد یعنی زمان کار با پارافین های ژله ای حتما باید سرعت عمل داشته باشیم.پارافین ژله ای رو موقع کار کردن باهاشون نباید هم بزنیم چون حباب زیادی تشکیل می شود برای جلوگیری از حباب های اضافی تزئینات داخل پارافین ژله ای. را باید حتما بتونه کشی کنیم.بهترین نوع رنگ برای پارافین های ژله ای رنگ مایع است.

چسب موم:

این ماده یک موم نرم‌ و چسبنده می باشد که به شکل جامد در دسترس است. برای به کار بردن چسب، شما نیاز به ذوب کردن فقط مقدار کوچکی از آن به‌صورت بن ماری دارید و از این چسب برای چسباندن تکه‌های موم به هم و اغلب برای تزئینات از قبیل گل‌های خشک یا ورقه‌های فلزی روی شمع استفاده می‌شود.

خمیر بتونه:

خمیر چسبناکی است که به شکل بتونه می‌باشد و برای غیر قابل نفوذ شدن قالب‌ها از آب استفاده می‌شود. و این خمیر ممکن است که چندین بار از آن استفاده شود یعنی با یک‌بار استفاده آن‌را دور نیندازید. و دقت کنید که هنگام برداشتن خمیر تمام آن‌را از روی فیتیله بردارید (حتی اگر یک ذره کوچک از آن باقی بماند مانع سوختن فیتیله می‌شود) و از این خمیر اغلب برای محکم کردن فیتیله در قالب استفاده می‌شود.

قاشق :

اگر قاشق قدیمی که مورد استفاده نیست ندارید می‌توانید از یک تکه چوب بلند استفاده نمایید اما مواظب باشید که زیاد باریک نباشد و تراشه‌های چوب از آن جدا نشود و موم را خراب کند. شما هنگام ذوب شدن موم به هم زدن نیاز ندارید فقط زمانی که می‌خواهید به آن رنگ اضافه کنید به هم زدن نیاز دارید.

اسانس شمع:

اسانس ها دارای ویژگی های درمانی مختلفی هستند . بسته به رایحه شمع ، عطر می تواند روحیه بخش ، منعکس کننده یا آرامش بخش باشد.مقدار مصرف اسانس در شمع سازی بستگی به انتخاب رایحه می تواند متغییر باشد اما 1.5 الی 3.5 میلی در هر 100 گرم پارافین می تواند مقدار متعادلی باشد. البته می توانید برای بوی کمتر یا بیشتر اسانس کمتر و یا بیشتری استفاده نمایید.دمای مناسب جهت اضافه کردن اسانس به پارافین بهتر است دمای مابین 75 الی 90 درجه سانتی گراد باشد ،دمای بیشتر احتمال دارد مقداری از اسانس بخار شود، بعد اضافه نمودن اسانس به ظرف پارافین، این دو را به خوبی مخلوط نمایید و سپس در ظرف انتخابی بریزید.

ظرف مخصوص:

ظرفی که در شمع سازی استفاده می شود باید از جنس استیل یا آلومینیوم باشد (ظروف لعابی هم قابلیت استفاده را دارد). اما مکانیزم آب کردن پارافین به این صورت است که ظرف اول را که بزرگ‌ تر است را پر از آب کرده روی حرارت قرار دهید و ظرف دوم را کوچک‌ تر انتخاب کنید و روی آن قرار دهید و با یک کاسه روی آن بگذارید اما اگر این کار را انجام دادید دقت کنید زمانی که درجه حرارت را اندازه گیری می کنیم موم یا پارافین ممکن است که در یک روش متغیر ذوب شود.هنگام استفاده از روش بن‌ ماری، ظرف زیری را که پر از آب می‌ باشد حرارت دهید تا به جوش آید و موم را در ظرف دوم که روی ظرف اول قرار می‌گیرد ذوب کنید. به‌ خاطر داشته باشید که وقتی آب ظرف زیری در حال جوشیدن است کم نشود! در صورت کم شدن می توانید مقداری آب به آن اضافه نمایید. بعد از اتمام کار ظروف را تمیز کرده و با یک حوله داخل آن‌ را خوب خشک نمایید.

اسید استیرین (اسید استئاریک):

اسید استئاریک ، ﻣﺎﺩﻩ ﺍﻯ ﮐﺮﻳﺴﺘﺎﻟﻰ، ﭘﻮﺩﺭی ، بی بو و سفید رنگ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ،که با اضافه کردن آن به پارافین می توان مقاومت و کیفیت شمع و فیتیله را بالا برد ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ عمر شمع طولانی تر شده و ﺷﻤﻊ ﺩﻳﺮﺗر ذوب شود و نیز به راحتی ﺍﺯ ﻗﺎﻟﺐ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﺩ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦاسید استئاریک ﺣﻼﻝ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻧﮓ ﺷﻤﻊ ﺍﺳﺖ وباعث می شود رنگ شمع به راحتی در پارافین حل شود. نسبت استفاده اسید استئاریک به پارافین 1به 10میباشد بطور مثال برای هر 100گرم پارافین 10گرم اسید استئاریک کافی می باشد نکته،ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ این درصد ﺍﺳﻴﺪاستئاریک در پارافین ﺑﺎﻋﺚ ﺻﺎﺑﻮﻧﻰ ﺷﺪﻥ ﺷﻤﻊ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.

اسید استئاریک در مرحله قالب گیری به موم اضافه می شود تا در هنگام سوختن از شکستن و ریزش موم جلوگیری کرده ، ذوب شدن آن را آهسته تر کند و باعث شفافیت موم شود. هم چنین در شمع های معطر در حفظ بوی عطر نیز کاربرد دارد.

دماسنج مخصوص شمع سازی:

دماسنج میله ای با بالا رفتن حرارت یا پایین آمدن حرارت در بخش مخزن ، مایع درون مخزن منبسط یا منقبض میشود که باعث حرکت مایع (جیوه / الکل) درون لوله موئین این دماسنج می شود و هر جا که این مایع از حرکت باز ایستاد را به روی بدنه مشاهده نمود و درجه پشت آن ، همان درجه دمایی ست که دنبال دانستنش بوده اید. دماسنج جیوه ای به رنگ نقره ای مایل به روشن است که در مخزن قسمت پایین مشخص است.این محصول قابلیت اندازه گیری دما تا 400 درجه بالای صفر را دارد ،دماسنج جیوه ای با تزریق رنگ آبی جهت خوانایی و دید بهتر در محدوده رنج دمایی 50-الی 50+ با دقت یک درجه جهت استفاده در امور حساس ازمایشگاهی در این مرکز موجود میباشد.

سینی فر:

از سینی فر به همراه کاغذ روغنی زمانی استفاده می شود که از محلول موم شما مقداری باقی مانده باشد ، سپس آن را در این سینی ریخته و بگذارید تا سفت شود و دوباره مورد استفاده قرار دهید. همچنین از این سینی برای حمام آب سرد و سرد کردن شمع‌های آبی کوچک استفاده می‌شود.

سوزن فیتیله (قلاب):

سوزن بلند (سوزن لحاف‌دوزی) از استیل ساخته شده و در اندازه‌های مختلف بین ۲۵-۱۰ سانتی‌متر طول عرضه می‌شود. از این سوزن‌ها می‌‌توانید برای قرار دادن فیتیله و اغلب برای محکم کردن فیتیله در ته قالب زمانی که می‌خواهید فیتیله را قبل از اینکه شروع به ذوب کردن موم نمائید استفاده کنید

قالب:

از قالب‌های شیشه‌ای می‌توانید به‌طور نامحدودی استفاده نمائید به‌شرطی که موقع کار آنها شکسته نشوند. قالب‌های پلاستیکی و لاستیکی عمر بیشتری دارند. قالب‌های پلاستیکی از قالب‌های شیشه‌ای ارزانتر می‌باشند و قالب‌های لاستیکی معمول‌تر می‌باشند و شما اغلب می‌توانید قالب‌هائی را که به شکل کره و بیضی (تخم‌مرغی) می‌باشند و به‌طور متوسط جداگانه عرضه می‌شوند خریداری نمائید و (از فلز و پلاستکی ساخته می‌شوند) و در شکل‌های مختلف در فروشگاه‌های مخصوص شمع‌سازی وجود دارند.

تیغ موکت بری (چاقو تیز ):

از این تیغ در روش‌های متعددی می‌‌توانید استفاده نمائید. زمانی که دارید شمع می‌سازید، برای بریدن فیتیله در طول مناسب و بریدن ورقه‌های موم عسل و زمانی که دارید یک طرح یا استنسیل درست می‌کند می‌توانید از این تیغ‌ مانند یک قیچی تیز استفاه نمائید. همیشه سعی کنید که از تیغهٔ تیز استفاده کنید.

نگهدارنده های فیتیله:

نگهدارنده فیتیله شمع یک وسیله کاربردی برای شمع است که با استفاده از آن می توانیم فیتیله را داخل شمع فیکس کنیم.به منظور نگه داشتن فتیله  در مرکز آن هنگام ساخت شمع های دست ساز از این وسیله استفاده می شود.برای این منظور فیتیله را به طول دلخواه خود و متناسب  برش دهید.فتیله را داخل نگهدارنده قرار داده و نگهدارنده را کف قالب بگذارید .با چسب یا پارافین محکم کنید.فتیله را دور وسیله ای مانند سیخ چوبی پیچیده و روی قالب قرار دهیدتا فتیله کاملا صاف و بی حرکت بماند ، سپس پارافین را داخل قالب بریزید.بعد از خشک شدن کامل شمع فتیله را جدا کرده و قسمت اضافی را برش دهید.

رنگ های مخصوص شمع سازی:

رنگ های مخصوص شمع نوع های مختلفی دارد : رنگ‌های تخته‌ای ، رنگ‌های پودری ، رنگ مایع،رنگ‌های قرصی ، مداد شمعی روغنی  است و به شمعی که می خواید درست کنید  بستگی دارد.

 چسب کاغذی:

ورقه های چسب ، دو طرفه پایه فلزی را از یک طرف به فیتیله فلزی کتانی چسبانده و از سمت دیگر به کف ظرف یا جار می چسباند

براکس:

برای نسوز کردن فیتیله از نوعی نمک به نام براکس یا اسید بوریک که نوع خالص تر آن است استفاده می شود. ابتدا ۱ لیوان آب را جوشانده و برای ۵ متر فیتیله ۱ قاشق غذا خوری براکس را در آب درحال جوش ریخته و فلتیله را در آن قرار می دهیم برای نتیجه بهتر حدود ۱۵ دقیقه فیتیله را در حالت جوش نگه می داریم ، سپس فیتیله را خارج و با نمک خوراکی آغشته کرده و بر روی یک تکه کاغذ به صورت صاف نگه داشته تا خشک شود پس از خشک شدن فیتیله را به پارافین مذاب آغشته کرده پس از گرفتن یارافین اضافه فیتیله اماده می باشد.

اسپری سیلیکون:

اسپری سیلیکون از روغن سیلیکون که ماده ایی چرب و جدا کننده اجسام از قالب است ساخته شده که در صنعت و همچنین در شمع سازی کاربرد فراوانی دارد روش کار با اسپری سلیکون نیز ساده می باشد به منظور ساده ،،جدا شدن شمع از قالب به مدت 2 ثانیه اسپری را داخل قالب شمع خود اسپری نمایید و چند لحظه صبر نمایید که ذرات آن به طور کامل بر روی سطح آن بشیند.البته افراط در اسپری کردن باعث می شود شمع در زمان خشک شدن حالت اصلی خود را تغییر دهد.هر بار اسپری کردن قالب برای زدن 4 یا 5 شمع کافی می باشد .برای اسپری دوباره قالب را با آب گرم شسته و دوباره اسپری نمایید.

قیچی مخصوص برش فیتیله:

قیچی فیتیله شمع، این مدل قیچی برای اولین بار در ایران موجود شده است و بسیار خاص و منحصربه فرد می‌باشد.قطر دهانه قیچی دو سانت می‌باشد و خیلی مخصوص و کاربردی می‌توان از آن استفاده کرد.ارتفاع فیتیله قبل از سوختن بسیار اهمیت دارد و البته بعد از سوختن شمع اگر هنوز به طور کامل سوخته نشده باشد شمع خاموش باشد بهتر است فیتیله سوخته شده را برید تا برای دوباره روشن کردن و داشتن سوخت دوباره مناسب باشد.

وسایل تزیینی:

از وسیله های متنوعی می توان برای تزیین استفاده کرد ، به عنوان نمونه :

مروارید: یکی از ایده های جذاب و رمانتیک برای شمع ها تزیین آن ها با استفاده از مروارید است.

روبان : یکی دیگر از  ایده ها  برای جشن های شما تزیین شمع ها با روبان است.

اکلیل: تزیین شمع با اکلیل یکی از زیباترین تزیینات شمع ها محسوب می شود که در هر مراسمی می توانید یکی از آن ها برای خود تدارک ببینید. کافی است سطح شمع را با چسب چوب بی رنگ بپوشانید سپس در اکلیل بغلتانید حتی می توانید به جای اکلیل از دانه های شکر استفاده کنید و ظاهر منحصر به فردی را حل کنید.

گل خشک: شاید بتوان گفت که تزیین شمع با گل خشک یکی از ساده ترین و جذاب ترین ایده ها برای داشتن یک شمع زیبا می باشد.